"Ik ben autoloos, maar daarom niet hulpeloos"

De Morgen

 

Vier maanden geleden schoof Mimi Levenstond haar auto aan de kant. "Eigenlijk had ik er nooit bij stilgestaan dat er alternatieven waren."

 

In 2007 zette Mimi Levenstond (53) haar eerste stappen naar een autoloos bestaan. "Ik deed toen mijn eigen Saab weg, maar ik bleef wel af en toe met de auto van mijn man rijden."

 

Mimi zette haar wagen na een confrontatie met de arm der wet aan de kant. "Een maand nadat ik mijn auto volledig in orde had laten maken, werd ik geflitst. Toen kwam aan het licht dat dat ding al een paar maanden geen keuringsbewijs had. Ik moest voor de politierechter verschijnen. Hij vroeg: 'Mevrouw, waarom hebt u uw wagen niet laten keuren?' Ik antwoordde: 'Maar mijnheer, hij is pico bello in orde, hij komt pas uit de garage. Een jaar eerder hadden ze hem gekeurd en was hij zogezegd wel technisch rijklaar, terwijl er in werkelijkheid alles aan bleek te mankeren.'

 

"Mijn verdediging maakte niet veel indruk en ik werd veroordeeld. Ik was het gedoe met die auto spuugzat. Daar kwam bij dat de straten rond de school waar ik lesgaf allemaal openlagen. Elke ochtend verloor ik kostbare tijd met het zoeken naar een parkeerplek. Een collega zei: 'Waarom neem je de trein niet? Je hebt toch een goede verbinding?' Ik had daar eerlijk gezegd nog nooit bij stilgestaan. Ik begon erover na te denken en testte op een dag het openbaar vervoer uit. Dat beviel me uitstekend. Ik heb mijn auto meteen te koop gezet.

 

"Die beslissing was een zegen voor mijn portemonnee, mijn conditie en het milieu. De auto van mijn man gebruikte ik nog om boodschappen te doen. Toen hij me vier maanden geleden verliet, was het moment rijp om ook koning auto definitief de deur te wijzen. 'Neem je auto mee, ik hoef hem ook niet meer', zei ik bij het afscheid."

 

Mimi Levenstond woont met haar twee grote kinderen in een rustige straat aan de rand van Diepenbeek, een dorp op een boogscheut van Hasselt. "Boodschappen doen met de fiets is iets omslachtiger dan met de auto", zegt ze. "In de week rij ik veel meer dan vroeger heen en weer naar de winkel. Ik heb twee fietstassen en een mandje, die laad ik boordevol. En als het nodig is, fiets ik dezelfde dag nog een tweede keer naar een andere supermarkt."

 

Zal ze dat blijven volhouden als het begint te vriezen en te sneeuwen? "Natuurlijk. De laatste strenge winter dateert van twee jaar geleden en toen reed ik dagelijks met de fiets naar het station. Alleen als het spekglad was, ging ik te voet. Ik vind fietsen heel leuk: ik heb mijn auto doelbewust ingeruild voor de fiets."

 

Toch is een autoloos bestaan op het platteland veel moeilijker dan een leven zonder auto in de stad. "In Hasselt kun je zonder auto makkelijker een sociaal leven uitbouwen dan hier in Diepenbeek. Ik kan niet zomaar impulsief beslissen om 's avonds naar een voorstelling te gaan. Ik moet dat plannen en voorbereiden. Als ik in de stad op stap wil, moet ik ofwel rekening houden met de laatste trein, ofwel een vriend vragen of hij me een lift kan geven.

 

Cambio

Mimi is lid van Cambio, de vereniging die autodelen organiseert. "Alleen als het niet anders kan, reserveer ik een Cambio-auto. Dat is heel simpel: ik bel naar de centrale, vraag of er een auto beschikbaar is op de dag en de uren dat ik hem nodig heb en kies dan een van de standplaatsen in Hasselt."

 

Mimi moet eerst met de trein naar Hasselt om daar een auto op te pikken? "Ja, in Limburg zijn niet zoveel standplaatsen en dat is jammer. Ik heb Cambio al eens gevraagd of het niet mogelijk is om ook in Tongeren, Sint-Truiden of Diepenbeek een standplaats te voorzien, maar daar hebben zij niets over te zeggen. De gemeenten moeten daar zelf het initiatief voor nemen. Cambio is in Gent ontstaan en in die stad vind je nu tientallen standplaatsen. Ik ben heel enthousiast over het systeem: Cambio is ideaal voor die schaarse momenten waarop ik echt een auto nodig heb."

 

Niet op de barricaden

Hoe groen is Mimi Levenstond? "Ik ben geen geitenwollensokkentype", lacht ze. "Ik ben begaan met de milieuproblematiek, maar ik sta niet op de barricaden. Thuis proberen we bewust met ons energieverbruik om te springen, en als ik een artikel over autodelen lees, zal ik dat wel meteen op Facebook posten.

 

"Wie met een auto rijdt, legt een serieuze belasting op het milieu. Als ik het voor het zeggen had, dan schafte ik elk fiscaal voordeel van autobezit af. Ik zou bovendien de accijnzen op benzine en diesel nóg verhogen, extra wegenbelasting vragen en een wegenvignet verplicht maken. Al die inkomsten zou ik investeren in het openbaar vervoer. Mensen zullen alleen over hun autogebruik gaan nadenken als ze het voelen in hun portemonnee.

 

"Vroeger nam ik ook bijna automatisch de auto om honderd gram hesp te gaan kopen bij de slager om de hoek. Onze politici durven zo'n compleet uit de klauwen gegroeid fenomeen als bedrijfswagens gewoon niet aan te pakken. Eerlijk gezegd denk ik dat de meeste mensen mijn maatregelen niet echt zouden appreciëren. Ik heb ze ook nog nooit aan mijn collega's op school durven voor te leggen."

 

Plantrekker

Wat vinden Mimi's collega's en vrienden van haar nieuwe autoloze bestaan? "Die begrijpen dat niet. Mijn vrienden interpreteren mijn autoloosheid als een soort van hulpeloosheid. 'Zonder auto kun je toch nergens geraken?' Ik heb geleerd me uit de slag te trekken en raak overal waar ik moet zijn.

 

"Ik geef les op een middelbare school, en ook mijn leerlingen snappen niet waarom ik geen auto heb. 'Mevrouw, u komt met de trein naar school? Hoe kunt u leven zonder auto?' Ik heb niet de indruk dat ze wakker liggen van de klimaatverandering of van hun ecologische voetafdruk. Ik heb het daar wel eens over in de les, en verder dan 'op tijd het licht uitdoen en de kraan dichtdraaien' raken ze niet.

 

"Ze hebben natuurlijk nooit iets anders gekend dan een samenleving met die alomtegenwoordige auto. Zowel volwassenen als jongeren zijn er heilig van overtuigd dat een auto hun vrijheid is, terwijl ik vind dat een auto een mens afhankelijk maakt. Natuurlijk kan ik straks niet gaan shoppen op de Genkersteenweg in Hasselt, maar dat is zo'n lelijke straat dat ik daar zelfs geen behoefte aan heb. Heel lang geleden, toen er nog amper auto's rondreden, ervoeren autobezitters waarschijnlijk wel iets van dat zo geroemde gevoel van vrijheid. Vandaag staan ze allemaal bijna continu in de file."